Hvernig er sumarið í sveitinni? Við því eru svör sem finna má í samnefndri bók um daglegt líf í sveitum landsins. Bókin er eftir frændsystkinin Hörpu Rún Kristjánsdóttur, búandakerlingu og skáld og Guðjón Ragnar Jónasson, búfræðing og kennara. Við heyrðum í þeim upp undir Heklurótum, þaðan sem bæði eru runnin, og fengum fregnir af bókinni sem, eins og lömbin, er að komast á legg.
Ég veit ekki nærri nóg um svín
Hver er innblástur að bókinni? „Þetta er nú eins og með margar hugmyndir sem Gaui fær, þær vinda upp á sig með ógnarhraða, segir Harpa Rún og brosir. Guðjón tekur skensinu með ró og bætir við, „okkur langaði til að færa sveitina nær fólki er henni kannski fjær. Í fyrra var mikið ferðasumar og margt fólk að kynnast landinu sínu svolítið uppá nýtt. Úr þeim farvegi sprettur löngunin til þess að þekkja betur landsbyggðina og lífið sem þar fer fram.“
Fyrir hverja er bókin? „Vonandi sem flesta. Við reyndum að hafa spurningarnar á mismunandi erfiðleikastigum, við höfum prófað þær á jafnt rótgrónum bændum og borgarbörnum, sem öll hafa tekið þeim vel. „Ég veit ekki einu sinni allt í þessari bók,“ segir Harpa Rún, sem segir að spurningar um landafræði og svín vefjist fyrir henni. „Ég veit ekki nærri nóg um svín.“
Er bókin gluggi inn í líf bóndans eða almennur fróðleikur? Við völdum að hafa fróðleikinn eins almennan og við gátum. Í bland við spurningar og svör eru fróðleiksmolar, t.d. um lífið í sveitinni, dýr sem hafa unnið ýmis afrek og svo þjóðsagnapersónurnar. Eins langaði okkur að vekja athygli á dýrunum í kringum okkur sem við tökum ekki endilega eftir. Guðjón leitaði til dæmis til sérfræðinga um dýr í barnaefni og úr urðu spurningar bæði um póstinn Pál og Hvolpasveit.
Í rauninni er þetta fyrst og fremst gluggi inn í líf dýranna, þar sem þau og þeirra umhverfi er skoðað. Er lífið í sveitinni framandi í dag? Já, það kemur í raun á óvart. Ein af þeim sem við ræddum við í ferlinu var Pálína Axelsdóttir Njarðvík, sem heldur úti instagramreikningnum @farmlifeiceland og sýnir þar frá hefðbundnu sauðfjárbúi. Hún benti okkur á hvað margt í sveitinni virkar oft framandi fyrir fólk sem ekki lifir og hrærist í þessu umhverfi. Spurningar eins og á hvaða árstíma eru réttir geta alveg átt rétt á sér. Þess vegna er þetta bók fyrir alla fjölskylduna, það er spennandi fyrir bæði börn og fullorðna að spreyta sig og sjá hvað þau vita.
Þræðir bókarinnar liggja í allar áttir
Nú tengið þið ýmsa þræði í bókinni. Hér er fróðleikur um dýr, fróðleikur úr daglegu lífi, málnotkun og svo jafnvel fornar og nýjar þjóðsagnapersónur í formi dýra og manna. Hvers vegna völduð þið að fara svo breitt í efnisvalið? Það kom í raun af sjálfu sér. Sveitin og bændamenningin er mjög samofin okkar þjóðlega fróðleik og þegar við fórum af stað í skrifin bættist fljótt utaná snjóboltann. Þræðirnir liggja í allar áttir og það er svo margt sem okkur langaði að gera skil.
Þetta er myndskreytt bók. Hvernig er að gera þannig bók og sjá hana gædda lífi með hönd teiknarans? Það er afskaplega gefandi og skemmtilegt. Jón Ágúst Pálmason teiknari hefur svo frjálslegan og skemmtilegan stíl sem við heilluðumst strax af. Sumar myndirnar í bókinni myndu sóma sér vel uppá vegg – t.d. Þorgeirsboli, sem birtist þarna eins ljóslifandi og draugur getur gert og er afar ógnvænlegur. Eins eru í bókinni einfaldari myndir sem lesendur geta litað sjálfir og eru þá hvattir til að kynna sér búfjárlitina, t.d. goslóttar kindur og jarpa hesta.
Bókin er unnin af þremur Íslendingum. Það hlýtur að vera athyglinnar vert? Já það þýðir eiginlega ekkert að biðja um myndir af leggjum og skeljum, nú eða nykrum og draugum, ef teiknarinn er ekki dálítið kunnugur staðháttum ef svo má segja. Svo var þetta bara afskaplega farsælt og skemmtilegt samstarf. Hvernig nýtist bókin í ferðalag fjölskyldunnar? Ýmsar spurningarnar tengjast ferðalögum um landið, t.d. bæjarfélögum og áningarstöðum. Svo er tilvalið að virða fyrir sér dýrin meðfram veginum og læra meira um þau í leiðinni. Við þökkum Hörpu og Guðjóni fyrir spjallið og hlökkum til að ferðast um sveitina í sumar.
